خلاصه استاندارد افشرده آب گیلاس - ویژگیها و روش آزمون
اصطلاحات و تعاریف
- آب گیلاس افشرده: آب گیلاس افشرده فرآورده ایست که از تغلیظ آب گیلاس سیاه تخمیر نشده که از میوه رسیده به روشهای مکانیکی تهیه شده و به کمک آنزیم ها شفاف شده، بدست می آید.
- روش تغلیظ: خارج کردن آب از آب گیلاس سیاه تخمیر نشده به روش های مکانیکی و در خلاء تا جائیکه مواد جامد قابل حل در آن به میزان ذکر شده در جدول 2 برسد.
- مواد طبیعی فرار: عبارت است از مواد فراری از محصول اولیه که طی فرایند جدا می شود و ممکن است برای مصارف مستقیم به فرآورده نهایی اضافه گردد.
- مواد خارجی: به موادی غیر از بافت آب گیلاس نظیر بقایای گیاهی، شن و خاک، لاشه شش پایان و باقیمانده آنها و غیره اطلاق می شود.
- مواد جامد محلول در آب: به کلیه مواد جامدی اطلاق می شود که در آب محلول باشد.
- الکل اتیلیک: یکی از موادی است که در اثر واکنش های بیوشیمیایی تخمیر قند توسط میکروارگانیسمها.
- قندهای احیا کننده: به قندهایی اطلاق می شود که خاصیت احیاء کنندگی داشته باشند و در آزمایش بتوانند مس دو ظرفیتی را به مس یک ظرفیتی تبدیل کنند.
- ساکارز: نوعی دو قندی غیر احیاکننده که با هیدرولیز در محیط اسیدی به دو تک قندی احیاکننده گلوکز و فروکتوز تبدیل می شود.
- اسیدیته: به کل اسیدهای آلی موجود در فرآورده اطلاق می شود که بر حسب اسید غالب موجود در میوه (اسید مالیک در گیلاس) محاسبه میگردد.
- خاکستر کل: به بقایای مواد معدنی حاصل از سوختن کامل مواد غذایی اطلاق می گردد.
- انیدرید سولفورو: به مقدار ترکیبات سولفیت موجود در نمونه که بر حسب یک قسمت در میلیون انیدرید سولفورو محاسبه می گردد اطلاق می شود.
- pH : به عکس لگاریتم یونهای H+ در فرآورده اطلاق می شود.
ویژگیها
ویژگیهای مواد اولیه
- گیلاس: گیلاس مورد استفاده در تهيه اين فرآورده با نام علمي prunus avium پس از انجام عمليات جوركردن بايد بدون لهيدگي و كپك زدگي باشد.
- مواد کمک فرآیند: مواد شفاف كننده و صاف كننده كه بوسيله كميسيون بينالمللي مواد افزودني كدكس مجاز شناخته شدهاند عبارتند از:
ـ خاك دياتومه
ـ بنتونيت
ـ پرليت
ـ ژلاتين
ـ كربن گياهي
ـ آنزيمهاي آميلاز، پكتيناز، آرابيناز و سلولاز اين مواد بايد از نوع مجاز خوراكيباشد.
- مواد افزودنی:
- اسید های مجاز خوراکی: اسيدهاي مورد استفاده در تهيه اين فرآورده شامل اسيد اسكوربيك و اسيد سيتريك ميباشد كهبايستي از نوع خوراكي و ميزان مصرف آن تا حد مطلوب باشد.
مواد معطر طبیعی: مواد معطره طبیعی استخراج شده در حین فرآیند را می توان مجددا به فرآورده نهایی افزود.
ویژگیهای محصول
- شکل ظاهری: فرآورده نهايي بايد شفاف و روان باشد.
- طعم و بو: طعم و بوي فرآورده نهايي بايد طبيعي باشد.
- مواد خارجی: فرآورده باید فاقد هر گونه مواد خارجی باشد.
- مواد افزودنی: بجز مواد افزودني قيد شده در بند 5-1-3 افزودن هر گونه مواد شيرين كننده، رنگ دهنده،نگهدارنده و طعم دهنده در فرآورده غير مجاز ميباشد.
- آلودگی های فلزی: آلودگيهاي فلزي موجود در آب گيلاس افشرده پس از رسيدن به غلظت طبيعي، نبايد از حد دادهشده در جدول شماره يك تجاوز نمايد.
جدول شماره 1 ـ ويژگيهاي آلوده كنندههاي فلزي آب گيلاس افشرده
رديف |
مواد شيميايي |
حداكثر مجاز ( ميلي گرم در كيلوگرم ) |
1 |
ارسنيك ( As ) |
2/0
|
2 |
سرب (Pb ) |
1/0
|
3 |
مس (Cu ) |
5 |
4 |
آهن ( Fe )
|
15 |
5 |
روي (Zn )
|
5 |
6 |
قلع ( Sn )
|
200 |
- مانده آفت کشها: این مواد در فرآورده نهایی نباید از حد داده شده از سوی مراجع ذیصلاح فراتر باشد.
- ویژگی های شیمیایی:
جدول شماره 2 ـ ويژگيهاي شيميائي آب گيلاس افشرده
رديف
|
ويژگي |
حد مجاز |
واحد |
1 |
چگالي |
02/0±32/1 |
گرم در صد گرم |
2 |
مواد جامد محلول درآب ( بريكس ) |
2 ± 65 |
گرم در صد گرم |
3 |
قندهاي احياكننده |
حداقل 40 |
گرم در صد گرم |
4 |
ساكارز |
حداكثر 12 |
گرم در صد گرم |
5 |
اسيديته ( بر حسب اسيد ماليك ) |
3-1 |
گرم در صد گرم |
6 |
pH
|
8/3-5/2 |
|
7 |
هيدروكسي متيل فورفورال
|
10 |
ميلي گرم در كيلوگرم |
8 |
اتانل
|
حداكثر 15/0 |
گرم در صد گرم |
9 |
خاكستر كل
|
4/2-2/1 |
گرم در صد گرم |
10 |
قليائيت خاكستر
|
5/3-6/0 |
گرم در صد گرم |
11 |
انديس فرمالين
|
140-95 |
ميلي ليتر در صد گرم |
12 |
انيدريد سولفورو
|
10 |
ميلي گرم در كيلوگرم |
- ویژگی های بهداشتی: آب گيلاس افشرده بايد در شرايط بهداشتي تهيه شده و موارد مندرج در استاندارد ملي ايران به شماره 1836 (رعايت اصول كلي بهداشتي در واحدهاي توليدي مواد غذايي) در توليد فرآورده رعايت گردد. در فرآورده نبايد مواد حاصل از موجودات ذره بيني به مقاديري كه براي سلامتي انسان مضر ميباشد وجود داشته باشد.
بسته بندی
فرآورده نهایی بسته به نوع مصرف به دو صورت بسته بندی می گردد.
- بسته بندی برای مصارف مستقیم: اين فرآورده را ميتوان در ظروف مجاز كه به تأييد مراجع ذيصلاح رسيده باشد مانند ظروف شيشهاي براي محصولات غذائي و آشاميدني (استاندارد ملي ايران به شماره 1409) ، لفافههاي آماده شده با لايه آلومينيوم مخصوص بسته بندي مواد خوراكي (استاندارد ملي ايران به شماره 3191) ، قوطيهاي فلزي مخصوص بستهبندي آب ميوهها (استاندارد ملي ايران بهشماره 2926) ، ظروف PET، لفاف آماده شده با لايه آلومنيوم براي بستهبندي موادخوراكي (استاندارد ملي ايران به شماره 3115) و كيسههاي قابل انعطاف چند لايه آلومنيوم براي بستهبندي مواد غذايي با روش اسپتك (استاندارد ملي ايران به شماره 3116) بسته بنديكرد. فرآورده نبايد كمتر از 90 % حجم ظرف را اشغال نمايد.
- بسته بندی برای مصارف صنعتی: فراورده نهايي را ميتوان در بشكههاي پلي اتيلن درب دار و يا بشكههاي فلزي با كيسههاي پلياتيلن از نوع مجاز از نظر تماس با مواد خوراكي بستهبندي كرد.
نشانه گذاری
بر روی هر ظرف بسته بندی مشخصات زیر باید بطور واضح نوشته شود:
ـ نام و نوع فرآورده.
ـ نام و نشاني توليد كننده و علامت تجاري فرآورده در صورت وجود.
ـ مواد جامد محلول در آب (بريكس) فرآورده.
ـ وزن يا حجم خالص فرآورده بر حسب سيستم متريك.
ـ شماره پروانه ساخت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي.
ـ تاريخ توليد محصول به روز ماه و سال.
- تاريخ سپري شدن زمان مصرف محصول به روز، ماه وسال.
- شماره سري ساخت.
ـ ذكر شرايط نگهداري در صورت وجود شرايط خاص.
ـ دستوركار مصرف (براي محصولاتي كه مستقيماً بمصرف ميرسند).
ـ ذكر عبارت ساخت ايران.
- درصورتيكه محصول توليد شده به خارج از كشور صادر گردد بايد اطلاعات نشانهگذاري بهزبان انگليسي يا زبان رسمي كشور خريدار روي بستهها قيد شود.
منبع: استاندارد ملی نوشیدنی ها افشرده آب گیلاس-ویژگیها و روش آزمون به شماره 6801